මූලිකවම වාස්‌තු විද්‍යාව හා ජ්‍යෙdතිෂ්‍ය විද්‍යාව යන දෙකම එකට ගමන්කරන ඉතා ගැඹුරු ශාස්‌ත්‍ර දෙකක්‌ බව වටහා ගත යුතුය. වාස්‌තු විද්‍යාව භාවිත කිරීමට ජ්‍යෙdතිෂ්‍ය පිළිබඳ දැනුම අත්‍යවශ්‍යමය. ඉදිකරන නිවසේ සියලු කටයුතු සැලසුම පරීක්‍ෂා කර බලමින් ජ්‍යෙdතිෂ්‍යයට අනුව සුබ නැකැත්වලට සිදුකිරීමෙන් බාධාවකින් තොරව එම කටයුතු කරගැනීමට හැකිවන බව මතක තබාගත යුතුම කරුණකි.
නිවස ඉදිකරන භූමිය, අදාළ සැලසුම මෙන්ම අවට දර්ශනය වන දේ තුළින්ද ඔබට යහපත් මෙන්ම අයහපත් ප්‍රතිඵල ලැබෙන අවස්‌ථා ඇත. මෙකී ක්‍ෂේත්‍රයන් ගැන මනා අවබෝධයක්‌ නැති වාස්‌තු විද්‍යාඥයන් හා ජ්‍යෙdතිෂ්‍යවේදීන්ගේ සේවය ලබාගැනීම තුළින් වරින්වර ඉදිකළ නිවස කඩා වෙනස්‌ කිරීමට සිදුවීමෙන් අධික ලෙස මුදල් නාස්‌ති කරගන්නා පිරිස්‌ද බොහෝය.
ඇතැම් නිවාස පරීක්‍ෂා කිරීමේදී සැලසුම් ශිල්පීන් උතුර - දකුණ - නැගෙනහිර - බස්‌නාහිර යන දිශාවන් පමණක්‌ සැලකිල්ලට ගනිමින් ක්‍රියා කරයි. එයද නුවණට හුරු ක්‍රියාවක්‌ නොවේ.
නැගෙනහිර දිශාව ඉදිරිපස ප්‍රධාන දොරටුව තැබීමට සුබම දිශාව ලෙස යොදාගෙන සොහොන් බිමක්‌ දර්ශනය වන අයුරින් ප්‍රධාන දොර තැබීම ඉතා අශුභය. එබැවින් සුබ දිශාව මෙන්ම අවට පරිසරයද මේ කාරණයේදී සැලකිල්ලට ගතයුතුය.
* ප්‍රධාන දොර ඉදිරිපිට මාර්ගයෙහි වංගු පිහිටීම - මෙය වමට හෝ දකුණට යන කුමන දිශාවට පිහිටියත් එම නිවසේ දියුණුවට බාධාවකි.
* ප්‍රධාන දොර ඉදිරිපිට මඩවළක්‌ පිහිටීම - මෙකී දෝෂයෙන් නිවැසියන් නිතර නිතර නින්දා අපහාස වලට ලක්‌වෙන අතර සිත්තැවුලෙන් කල්ගෙවීමට සිදුවේ.
* ප්‍රධාන දොර ඉදිරිපිට පිහිටියා වූ වෘක්‍ෂවල බලපෑමද බොහෝය. උණ ගස්‌ වැනි කිරි නැති ගස්‌ද, කතුරුමුරුංගා වැනි රාත්‍රිකාලයේදී පත්‍ර හැකිලෙන ගස්‌ වර්ගද තිබීමෙන් නිවසේ සාමාජිකයන් රෝගීවීමට බලපාන කරුණු යෙදේ.
* ප්‍රධාන දොර ඉදිරිපිට ළිඳක්‌, ජල කරාමයක්‌ පිහිටීමෙන් ගෘහමූලිකයා නිතර නිතර සෙම් රෝගවලට ලක්‌වීමට ඉඩ ඇති අතර මෙය පිටුපස දොර ඉදිරිපිට තිබීමෙන් එම දෝෂයම ඇතිවේ.
* ප්‍රධාන දොර ඉදිරිපිට ඇළක්‌, දොළක්‌, දියපහරක්‌ ශබ්ද නඟා ගලාබසීනම් එයද නිවැසියන්ගේ දියුණුව අඩපණ කරන දොaෂයක්‌ වන අතර දුක්‌ සහිත ජීවිත ගත කිරීමට සිදුවේ.
* ප්‍රධාන දොර ඉදිරිපිට කණුවක්‌ (කුමන හෝ වර්ගයක) පිහිටීම, සතුරන් වැඩි කරයි. කරන කියන වැඩවල ප්‍රමාදයන්ට හේතුවේ. ලෙඩ රෝග (ශල්‍ය කර්ම) වලට නිතර නිතර ලක්‌වේ.
* දොර විවෘත වන විටම සුසාන භූමියක්‌ දර්ශනය වීමට තිබීමෙන් බොහෝ අවාසනාවන්ත තත්ත්වයන්ට මුහුණදීමට නිවැසියන්ට සිදුවේ. අඹු සැමියන්ට එකට වාසය කිරීම අපහසුය. මෙයද පිටුපස දොර ඉදිරියෙන් තිබුනද එම අයහපත් ප්‍රතිඵලම හිමිවේ.
* කෝණ දෝෂ - ප්‍රධාන දොර ඉදිරිපිට වෙනත් නිවසක මුල්ලක්‌, වැටක මුල්ලක්‌ පෙනීම තුළින් නිවැසියන්ට ප්‍රේත දෝෂ, භූත දෝෂවලට ලක්‌වීමට සිදුවන අතර නිකරුනේ සතුරන්, ඊර්ෂ්‍යා කාරයන් ඇතිවේ. සොර සතුරු බිය මෙන්ම වස්‌තු හානිද ඇති කරයි.
* ප්‍රධාන දොර ඉදිරිපිටට වෙනත් දොරක්‌ පිහිටීම (ඉදිරිපස ගේට්‌ටුව) උඩුමහලේ දොර පහළ මහලේ දොරට උඩින් එක එල්ලේ පිහිටීමද හැම ආකාරයෙන්ම නිවැසියන්ට අශුභඵල උදාකරන තත්ත්වයකි.
* ප්‍රධාන දොර ඉදිරිපිට කසළ ගොඩවල්, වැසිකිළි, කැසිකිළි පිහිටීම නිවසේ ශ්‍රියාවට හානිදායකය. අසනීප, අවනම්බු, නින්දා අපහාසවලට නිතර නිතර ගොදුරු වීමට සිදු වේ. මෙය පිටුපස දොරට ඉදිරියෙන් ඇතිවුවහොත් නිවසේ ගෘහනියට අයහපත් බලපෑම් ඇති කරයි.
* ප්‍රධාන දොරට කෙලින් වෙනත් නිවසක මුදුන් බිත්තියත් දොරට උඩින් මුදුන් යටලීයත් මුදුන් යටලීයට යටින් දොරත් පිහිටීම වේධ දෝෂ ලෙස සැලකේ. මෙයින් ගෘහ මූලිකයා හිස හා සම්බන්ධ රෝගියකු වීම, (උමතු - ස්‌නායු රෝග) අධික වියදම්, තනතුරු අහිමිවීම, දිනෙන් දින පරිහානිය කරා ළඟාවීම ආදිය දැක්‌විය හැකිය.
ප්‍රධාන දොර ඉදිරියේ මතුවන අශුභ ශක්‌තීන් තාප්ප බැඳීම වැටවල් ගැසීම, ගස්‌වැල් සිටුවීම වැනි දේවල් තුළින් මඟහැර ගත හැකි අවස්‌ථා බොහෝ ඇතත් ඒවා වාස්‌තු විද්‍යාඥයන්ගේ උපදෙස්‌ මත සිදුකරගත යුතුය.
ඉහත කී සියලු දෝෂ බොහෝමයක්‌ වැරදි සහගත නිවාස සැලසුම් නිසා ඇතිවන තත්ත්වයන්හ. නිවසක්‌ තැනීමේදී සැලසුම් නිර්මාණ ශිල්පියා, වාස්‌තු විද්‍යාඥයා, ජෝතිර්වේදියා යන තිදෙනාම සමග සුහදව සාකච්ඡාකොට නිවැරදි තීරණයන්ට එළඹීමට ඔබ කල්පනාකාරී වුවහොත් අනවශ්‍ය බාධා මඟහැර ප්‍රියජනක සුන්දර නිවසක හිමිකරු වීමේ වාසනාව ඔබට හිමිවනු ඇත.
ජෝතිර්විද්‍යා හා වාස්‌තුවිද්‍යා උපදේශක
පී. ආර්. ආරියරත්න
